Reizigers die naar Venetië (Venezia) komen, worden omarmd door de wens om zich onder te dompelen in de mysterieuze sfeer van deze oude en, in zekere zin, magische stad. De eeuwenoude geschiedenis is vol mysteries en doordrenkt met de speciale geest van aristocratie. In dit opzicht lijken de verhalen over de Doges van Venetië, de heersers van de Republiek, die grootheid, voorspoed en glorie aan hun stadstaat gaven, erg interessant.
Doge (doge) werd het hoofd van de meest serene republiek van Venetië (Serenissima Repubblica di Venezia) genoemd. De titel zelf komt van het Latijnse woord "dux", vertaald in het Russisch en betekent "leider, heer." Het erebureau was keuzevak en duurde 1.100 jaar. Gedurende deze tijd regeerde de Republiek St. Mark 120 Doges. U kunt een complete lijst van Venetiaanse Doges vinden op een speciale pagina op Wikipedia.
De oprichting en ontwikkeling van het Doge Instituut
Volgens de overlevering was de eerste Venetiaanse doge Paolo Lucio Anafesto, maar er is geen documentair bewijs van.
De geschatte datum van het begin van zijn regering is 697 jaar. Tegen die tijd zat Venetië vast in interne politieke tegenstellingen die werden veroorzaakt door de voortdurende conflicten van machtige lokale clans. Het was noodzakelijk om de belangen van de elite te combineren en zijn troepen te sturen om de externe dreiging van de Lombarden en Slaven te bestrijden.
De benoeming van Paolo Lucio Anafesto vond plaats na een bijeenkomst van bewoners van de Venetiaanse lagune (Laguna di Venezia), georganiseerd op initiatief van een patriarch uit de nabijgelegen stad Grado, en werd goedgekeurd door de Byzantijnse heerser.
Aanvankelijk waren de Doges, begiftigd met onbeperkte macht in politieke, militaire en kerkelijke aangelegenheden, proteges van het Oost-Romeinse rijk. Deze situatie hield aan in de vroege middeleeuwen en werd verklaard door het feit dat Venetië onder de jurisdictie van Byzantium viel.
Daarna onderging de functie van hoofd van de stadstaat belangrijke transformaties en begon formeel te worden. In de elfde eeuw, toen de Republiek St. Markus autonomie en aanzienlijk gewicht kreeg op de politieke kaart van de wereld, had de figuur van de Doge niet langer zijn vroegere betekenis. Na verloop van tijd werd het beheer van financiële en militaire zaken uitgevoerd door gekozen afgevaardigden van de Grote Raad (Maggior Consiglio) - het belangrijkste orgaan van staatsmacht en wetgevende functies en veel politieke kwesties viel op de schouders van de leden van de Senaat.
Hoe kies je de Doge van Venetië en wie wordt er gekozen?
De houder van een hoge titel kon alleen een vertegenwoordiger worden van een rijke en invloedrijke familie die achter hem jarenlange succesvolle ervaring in de openbare dienst had. De kandidaten waren mensen van eerbiedwaardige leeftijd die vaardige diplomaten en wijze militaire leiders bleken te zijn.
Tegelijkertijd bleef het principe van de verkiezing van de heerser van een stadstaat bestaan, ondanks pogingen om een monarchie in Venetië te vestigen, wat een erfelijke machtsoverdracht inhield. De complexe procedure voor het benoemen van een doge kreeg zijn definitieve vorm in de 13e eeuw. In 1268 werden regels goedgekeurd die 11 stemfasen omvatten om rekening te houden met de belangen van alle elites. Het kiesstelsel functioneerde onveranderd tot de laatste dagen van het bestaan van de Republiek Venetië.
Functies dogepositie
De positie van de Venetiaanse doge impliceerde veel beperkingen, terwijl het de mogelijkheid van persoonlijke verrijking en eventuele privileges voor leden van de familie van de heerser uitsluitte. Bovendien werd het fortuin van het hoofd van de Venetiaanse Republiek vaak een bron van financiering van weelderige stadsvakanties, ceremoniële processies, militaire campagnes en andere overheidsevenementen.
Noch de doge, noch zijn familieleden zouden onroerend goed kunnen bezitten dat zich op het grondgebied van een ander land bevindt. Zijn kinderen hadden niet het recht om met buitenlanders te trouwen en zijn vrouw mocht geen zaken doen en geschenken van buitenlandse handelaren aanvaarden.
Het leven van de Doge werd voortdurend gemonitord door leden van de Council of Ten (Consiglio dei Dieci), die belastende informatie verzamelden via informanten en volmachten. Gevallen van verduistering van staatseigendom kunnen zowel tijdens het leven als na de dood van de heerser worden overwogen.
Bijzondere aandacht werd besteed aan de rechtsstaat. Het was dus dankzij het werk van geheime rechters en straffen in 1355 dat de 55e Venetiaanse doge, Marin Faliero, die suprematie probeerde te monopoliseren door een staatsgreep, werd beschuldigd van hoogverraad. Dit trieste verhaal uit de geschiedenis van de Republiek Venetië werd vijf eeuwen later, in 1867, vereeuwigd door de Italiaanse schilder Francesco Hayez.
Doge ceremoniële plichten
De doge is altijd een centrale figuur geweest in alle rituele processies en feesten die in Venetië werden gehouden. Vanaf de 12e eeuw werd een traditie gevormd om de ceremonie 'Betrothal with the Adriatic Sea' uit te voeren, die tot de val van de Republiek St. Mark overleefde.
De viering werd jaarlijks gehouden, viel samen met de kerkelijke feestdag van de hemelvaart van de Heer en was gepland om samen te vallen met legendarische gebeurtenissen toen de 26e heerser van Venetië, Pietro II Orseolo, triomfantelijk de noordwestelijke gebieden van het Balkan-schiereiland veroverde.
Traditioneel kwam de doge uit op zijn prachtige gouden galerij van 30 meter genaamd "bucintoro" (bucintoro)en bad tot het waterelement en vroeg om gunst bij de lokale bevolking. Nadat de ring van de heerser in zee was gegooid, als een teken van de macht, grootheid van Venetië en zijn onlosmakelijke verbinding met de Adriatische Zee.
Machtskenmerk
Het belangrijkste symbool van de kracht van de Venetiaanse doge was een speciale hoofdtooi (Corno Ducale), die doet denken aan de vorm van een hoed met een hoorn.
Traditioneel werd een soort pet genaaid van zwaar brokaat met gouden draden, soms werd het bekleed met luxueus fluweel. De hoofdtooi van de doge was vaak versierd met een aantal grote edelstenen: robijnen, smaragden, diamanten en parels. De heerser van Venetië ontving een hoed tijdens de inhuldigingsceremonie en moest het symbool van de macht dragen zonder op te stijgen. Voor ceremoniële evenementen werd een elegante versie van de hoofdtooi verstrekt, in gewone situaties droeg de doge een meer bescheiden pet genaaid van fluweel.
Elk jaar, op Paasdag, bood de abt van het San Zaccaria-klooster de heerser van de stad een ander hoofddeksel aan dat door nieuwelingen voor hem was gemaakt.
Venetiaans Dogenpaleis
De residentie van de heerser was het Dogenpaleis (Palazzo Ducale). Binnen zijn muren waren er ook vergaderingen van de Grote Raad, de Senaat en het Hooggerechtshof. Hier deed ook de geheime inquisitie zijn werk. Doge kreeg 11 kamers, terwijl de meeste als ontvangstruimte werden gebruikt.
Het majestueuze gebouw van het huidige paleis, dat het Piazza San Marco-plein siert, is in gotische stijl gemaakt. De bouw begon rond de XIV-XV eeuw op de plaats waar de eerste residentie van Doges, die tot op de dag van vandaag niet is bewaard, in 810 stil heeft gestaan. Tegenwoordig dient het palazzo als een museum, en de luxe interieurs van de enorme zalen trekken jaarlijks miljoenen liefhebbers van kunst en geschiedenis aan.